چاپ سیلک چیست ؟ از صفر تا صد

چاپ سیلک فرآیندی است که در آن مرکب یا جوهر چاپ از طریق صفحه ای مسطح و مشبک عبور داده می شود. غیرقابل نفوذ کردن قسمت های خاصی از صفحه مشبک به جوهر چاپ، یک شابلون ایجاد می کند؛ که مانع از عبور جوهر چاپ از صفحه می شود. جوهری که از آن عبور می کند؛ تصویر چاپ شده را تشکیل می دهد.یک صفحه چاپ از یک پارچه توری ظریف تشکیل شده است که به طور محکم کشیده شده و به یک قاب فلزی یا چوبی متصل می شود. به طور سنتی توری این صفحات از ابریشم ساخته می شدند، اما امروزه اغلب از مواد مصنوعی و سنتزی مانند “تریلن” که از بس پاره های شیمیایی است؛ ساخته می شوند.(یا نایلون و پلیمرهای دیگر)

تفاوت بین سیلک اسکرین و چاپ سیلک چیست؟

جواب کوتاه، نه است؛ فرقی ندارند. این دو اصطلاح به یک تکنیک اشاره دارند، چاپ سیلک اسکرین، فقط اصطلاح جدیدتری است و چاپ سیلک ( ابریشم) یک اصطلاح قدیمی تر است. برای کارهای هنری در مقیاس کم چاپ سیلک استفاده می شود. نوعی سری گرافی مانند کارهای گرافیکی ،هنرهای سنتی ، استفاده در خط نوشته های پیچیده به نستعلیق و شکسته نستعلیق، طرح های هنری دستی آکادمیک یا ابزاری برای هنرمندان.

در چاپ سیلک اسکرین تنوع بیشتر شده و چاپ روی تی ترشت ،پرچم ها و نماد ها و علائم سازمانی، تقویم و پاکت ها، طرح های رنگی برجسته (چاپ سیلک پفکی) و ساک های دستی و امکان چاپ روی سطوح صاف یا گرد و مدور با چاپ سیلک اسکرین و دستگاه ها و مرکب های مخصوصش ممکن و با کیفیت و بسیار مقرون به صرفه است.(استنسیل همان توری است که از ابریشم یا جنس دیگری است)

زیباترین تکنیک چاپ است. این امکان را می دهد تا لایه به لایه رنگ را در مراتب مختلف روی کار پیاده کنیم و از خط و جرم به روش های پررنگ استفاده کنید. جوهرها را می توان به صورت ایمپاستوی غنی یا لعاب های نازک و شفاف چاپ کرد. نتیجه چاپی است که هم رنگ روشن دارد و هم سطح لمسی غنی را نشان می دهد.

تاریخچه مختصری از چاپ سیلک

چاپ سیلکی که امروزه می‌شناسیم، از چاپ شابلون، یکی از قدیمی‌ترین روش‌های چاپ است. شابلون های اولیه ژاپنی و چینی و ایرانی به قدری پیچیده بودند که با نخ های ابریشمی ظریف در کنار هم نگه داشته می شدند. در نهایت، قطعات شابلون به یک پارچه ابریشمی با بافت باز که روی یک قاب باز کشیده شده بود چسبانده شده و جوهر برای ایجاد چاپ از طریق سیلک عبور داده می شد. در مشرق زمین، چاپ سیلک هم برای ساخت آثار هنری زیبا و هم اقلام صنایع دستی استفاده می شد.

پارچه ها، جامه ها، کتب مقدس و وسایل تزئینی مختلف با این روش ساخته می شد. در اروپا، صنعتگران تکنیک چاپ سیلک را برای مقاصد عمدتاً تجاری اتخاذ کردند. از شابلون ها برای رنگ دادن به کارت های بازی و شمائل مذهبی چاپ شده با بلوک های چوبی استفاده می شد. در قرن هفدهم، این تکنیک برای چاپ کاغذ دیواری های تزئینی استفاده می شد. در اواخر قرن هجدهم، چاپ سیلک راه خود را به دنیای جدیدتر باز کرد.

خانه‌ها درانگلستان پر از کاغذهای شابلون، منسوجات و اثاثیه بودند. اهالی تمدن غرب و انقلاب صنعتی چاپ سیلک اسکرین را تجاری و ابداع آن را از اساس به خود نسبت دادند. در دهه 1930 بود که چاپ سیلک اسکرین به عنوان یک رسانه هنری و با تشکیل جمعیت هنرمندان سری گرافی(سریگرافی)
در ایالات متحده مورد استفاده قرار گرفت.

نمونه ای از چاپ سیلک در خلق اثر هنری

تحت مدیریت پروژه های کاری، گروهی از هنرمندان در شهر نیویورک امکانات خلاقانه این رسانه را برای نقاشان و چاپگران استفاده کردند. در آن زمان بود که یک مورخ هنر اصطلاح سری گرافی را ابداع کرد. “Seri” از کلمه لاتین برای ابریشم و “گراف” از کلمه یونانی graphos برای کشیدن یا نوشتن است. امروزه، با چاپ سیلک می‌تواند به سادگی تکنیک‌های اولیه و دستی باشد یا از روش‌های پیچیده عکاسی چاپ برای گراور سازی و آخرین فناوری دیجیتال برای تولید تصاویر هنری بسیار پیچیده استفاده کند. چاپ سیلک اسکرین یکی از دقیق ترین و ابزار صنعتی و هنری چاپ شو است.

چاپ سیلک بر روی پارچه و شابلون مورد استفاده در سری گرافی

انواع چاپ سیلک

از لحاظ انواع بسته به نوع دستگاه و نوع مرکب و نوع محصولی که چاپ سیلک روی آن انجام می گیرد؛ قابل تقسیم بندی است. در اصل تفاوتی در اصول چاپ سیلک ایجاد نشده است. ترجمه هایی که از داکیومنت های صنعت چاپ کشورهای صنعتی شده؛ ممکن است کمی برای عموم گیج کننده باشد. مثلا نام هایی که در صنعت چاپ ایران رایج و معادل آن در متون انگلیسی به شکل دیگری است( و به سرعت نیز در حال تغییر و تنوع است)

به طور کل انواع چاپ سیلک از لحاظ انواع دستگاه ها به سه نوع اصلی الف. چاپ سیلک دستی ب. چاپ سیلک نیمه اتوماتیک ج. چاپ سیلک تمام اتوماتیک تقسیم می شوند.

چاپ سیلک پفکی(Puff Printing)

جوهر پفکی یک جنبه 3 بعدی به چاپ سیلک روی لباس اضافه می کند. با این نوع جوهر، مراحل چاپ سیلک را همانند چاپ با جوهرهای با استاندارد پایه آب استاندارد انجام می شود.. در اصل از دسته چاپ پلاستیزول است و با مرکب متفاوتی چاپ سیلک انجام می شود. می‌توانید از جوهر پفکی در خلق اثر هنری نیز استفاده کنید، یا می‌توانید عناصر یا رنگ‌های خاصی از طرح را انتخاب کنید تا جلوه دلخواه را به آن ببخشید تا توجه بیشتری به بخش خاصی از اثر هنری جلب شود.

یکی از معایب چاپ با جوهر پفکی این است که در مقایسه با استفاده از جوهر معمولی مبتنی بر آب، تطبیق دقیق رنگ‌های جوهر پنتون دشوار است. این به این دلیل است که افزودنی جوهر پفکی رنگ های مختلف را به روش های مختلف تغییر می دهد. با این حال، معمولاً رنگ‌های روشن‌تر پنتون راحت‌تر از رنگ‌های تیره‌تر هماهنگ می‌شوند.

محدودیت در استفاده از جوهر پفکی

هیچ محدودیت اساسی در استفاده از جوهر پفکی برای چاپ تی شرت وجود ندارد، به غیر از زمانی که طرح شما دارای جزئیات کوچکی است که کمتر از 1 تا 2 میلی متر عرض دارند. برای بهترین چاپ پف دار، بهتر است طرح شما دارای خطوط ضخیم و حداقل جزئیات کوچک باشد. هنگام ایجاد طرحی حاوی متن، انتخاب فونت مناسب کلیدی است. هرچه خطوط ضخیم تر باشند، طرح شما بیشتر به چشم می آید. در تنظیم به شابلون سیلک، هرچه تعداد مش کمتر باشد، سوراخ ها بازتر می شوند، که به معنای رسوب جوهر بیشتر و چاپ “پف کرده” بیشتر است. هنگامی که رنگ را در طرح انتخابی خود اضافه کردید، در مرحله عبور کار از خشک کن و افزایش حرارت، جوهر شما نیز افزایش و سه بعدی می شود.

تکنیک چاپ سیلک پفکی برای چاپ در حجم بالا مناسب است و همراه با طیف گسترده ای از جوهرها و جلوه ها قابلیت چاپ شدن دارد،می تواند طرح هایی با چند رنگ تولید کند، ماندگاری بالا، خرد و پوسته پوسته نشدن از خصوصیات منحصر به فرد چاپ سیلک پفکی است. برای حفظ چاپ سیلک پفکی یا هر چاپ خاص دیگری، توصیه می شود آن را از داخل با آب سرد بشویید.

نمونه ای از چاپ سیلک پفکی(Puff Ink)

چاپ سیلک دیسکو( DISCO Printing)

در این چاپ برای رعایت جزئیات و نمای افکتیک در روی پارچه بی نظیر است. یکی از قابلیت های خاص چاپ سیلک را در نوع دیسکو در چاپ روی انواع پارچه ها و پرچم و نماد ها می توانیم مشاهده کنیم. چاپ دیسکو روش معمول پایه سیلک را داراست. برای لباس های زنانه امکان استفاده از افکت های زرین و نقره ای با دیسکو امکان پذیر است. در چاپ دیسکو جزئیات طرح نیز با کیفیت بیشتری قابل اجراست.

چاپ سیلک دیسکو روی انواع پارچه ها، به خصوص زنانه مانند تریکو و..چاپ پرچم ها با دقت و کیفیت بالا

DISCO Printing چاپ بدون تماس و نوعی پرینت روی لباس است و با چاپ سیلک دیسکو متفاوت است. شباهت این دو نوع چاپ در کیفیت بالای محصول نهایی است.

تشخیص چاپ سیلک دسیکو با دسکو به خاطر کیفیت بالای چاپ سیلک دیسکو آسان نیست

چاپ سیلک پلاستیزول

این نوع از چاپ سیلک با چاپ برجسته است. از رنگ های با پایه پی وی سی و حرارت دهی استفاده می شود. مش اسکرین درشت تری انتخاب می شود. شباهت های زیادی با چاپ پفکی دارد. در دانشنامه ها به طور مجزا به عنوان نوعی از چاپ سیلک اسکرین و استنسیل نام برده شد. ما نیز به طریق ان ها به طور مجزا از چاپ سیلک پلاستیزول نام می بریم. چاپ های روی تی شرت ها و کلاه ها و حتی ساک های دستی و کادویی با روش چاپ سیلک پفکی و پلاستیزول به صرفه هستند و محصول زیبایی هم ارائه می شود.

چاپ سیلک پلاستیزول مقاوم در مقابل آب و با کیفیت

چاپ سیلک فلوک

در چاپ سیلک فلوک از رنگ و چسب و باردارکردن الکتریکی برای چاپ استفاده می شود. نتیجه کار چاپ فلوک طرح هایی شبیه نمای مخملین و با رنگ های متفاوت است.

چاپ فلوک نوعی از خاص چاپ سیلک با مرکب و ابزار ویژه خود با طرح برجسته مخملین است

چاپ سیلک اورینت

روش های چاپ سیلک اورینت و چاپ سیلک پی وی سی بر پایه روش اصلی چاپ سیلک هستند. نوع مرکب و تنوع در تولید محصولات چاپی در روش های چاپ سیلک موثر بوده است.

چاپ تصاویر روی ساک ها و کیف های دستی و گیفت کارت های متنوع (چاپ سیلک با تری دی پرینت به خوبی رقابت می کند)

انواع ماشین های چاپ سیلک

ماشین های چاپ سیلک به سه دسته تخت(flat-bed) و سیلندری(cylinder) و چرخشی یا روتاری(rotary) تقسیم می شوند. انواع ماشین های چاپ روتاری متنوع تر هستند. به انواع مختلفی نیز به نسبت محصولی که چاپ می کنند؛ تقسیم می شوند. دستگاه های چاپ سیلک روتاری مخصوص تی شرت متفاوت از دیگر دستگاه ها هستند. تعداد رنگ هایی که ماشین های چاپ سیلک در تیراژ می توانند چاپ کنند نیز در نام گذاری آن ها تاثیر دارد.

آموزش گام به گام چاپ سیلک

یک قاب چوبی، توری، کارد و رنگ و ماده حساس به نور فرابنفش برای چاپ سیلک کفایت می کنند(به علاوه هنرمندی و دانش کار)

شابلون ها می توانند از مواد بسیار متنوعی از جمله پارچه، رنگ چرب یا طرحی شفاف تشکیل شوند یا می توانند به روش های مختلفی روی سیلک اعمال شوند: آن ها را مستقیماً روی سطح توری سیلک قرار می دهند.

صفحه نمایش یا با انتقال یک طرح روی صفحه با استفاده از امولسیون حساس به عکس انجام می شود. انتقال طرح روی فیلم پلیمری مایلار بر روی امولسیون حساس به عکس رایج ترین روش معاصر برای تهیه صفحه انتقال است. طرح‌ها را می‌توان با هر یک یا ترکیبی از روش‌های زیر ساخت: طراحی با دست با جوهر مات ،چاپ روی ورق شفاف، یا از روبلیت فیلم ماوراء بنفش.

انتقال طرح

برای انتقال طرح ، ابتدا روی صفحه سیلک(توری) را با یک لایه نازک از امولسیون حساس (به یو وی) با استفاده از کاردک می پوشانیم.

پس از خشک شدن امولسیون، طرح در مقابل صفحه نمایش قرار می گیرد.

سپس صفحه نمایش در یک واحد نوردهی قرار می گیرد که نور ماوراء بنفش (UV) ساطع می کند. هنگامی که واحد نوردهی روشن است، طرح جلوی نور UV را می گیرد که امولسیون اطراف تصویر را سخت می کند.

امولسیون پوشش داده شده توسط طرح نرم باقی می ماند و سپس از صفحه شسته می شود و طرح روی صفحه باقی می ماند. صفحه سیلک نگاتیو را به چارچوبی بسته، کاغذ یا پارچه چاپ را زیر آن قرار می دهیم، بعد رنگ را با کارد روی آن می کشیم، رنگ از محل نگاتیو و روزنه های باز مانده می گذرد و طرح روی کاغذ یا پارچه چاپ می شود(مثل عکاسی فقط به جای نور رنگ عبور می کند)

طرح آماده شد، اگر طرح دارای چند رنگ باشد، در طراحی باید در نظر بگیریم و برای هر کدام یک بار این عمل را مجددا تکرار کنیم

آموزش چاپ سیلک از صفر تا صد

سیلک اسکرین یا چاپ سیلک از نمونه کارهای هنری تا تیراژ چاپ هزار تائی انجام می شود. اصول کار چاپ سیلک تغییری نکرده و جنس توری و شابلون ها و دستگاه ها صنعتی شده است. با تمام پیشرفت هایی که در صنعت چاپ های برجسته و سه بعدی به وجود آمده است. هنوز چاپ سیلک در بسیاری از موارد مقرون به صرفه اقتصادی نیز هست. امکان چاپ روی سطح و اجسام مودور مانند لیوان و از جنس پارچه تا چوب به چاپ سیلک محبوبیت خاصی داده است. این نوع از چاپ اگر از رنگ های با پایه آب استفاده شود؛ با محیط زیست نیز سازگار و مهربان است و تمام ترکیباتش به طبیعت بازمی گردد.

شما وقتی به تصویر گربه ای نگاه می کنید با چشم خود از آن عکس می گیرید. این کار را دوربین عکاسی در یک مرحله انجام داده و بعد از ظهور فیلم یا تاثیر بر روی شبکه دیجیتال پیکسل های حساس به رنگ ها تصویر ظاهر می شود. اگر با فرایند عکاسی با فیلم های قدیمی و مواد ظهور و ثبوت آشنا باشید؛ درک مراحل چاپ سیلک برایتان بسیار ساده تر می شود.

در چهار مرحله به اتمام می رساند

در چهار مرحله ابتدا تصویر نگاتیو و بعد شستن و آماده کردن و آماده سازی گراور سیلک و بعد رنگ فشاری، چاپ سیلک را به اتمام می رساند.

برای برند سازی و شخصی سازی نیز چاپ سیلک مناسب است. از ساک های دستی خوش رنگ و با نام خاص، تا تی شرت های مختلف که نوع برند آن به اتمام رسیده را با چاپ سیلک می توان به خوبی بازآفرینی کرد. نوت بوک ها و ماگ های سفارشی یا تولید انبوه نیز در این دسته قرار می گیرند. برای مجلات و تقویم ها و سررسید های خاص نیز توانایی جذاب سازی دارند. در پسامدرنیسم اشخاص به دنبال سفارشی شدن محصولات هستند. عده ای به دنبال تکمیل کلکسیون خود به هر قیمتی هستند. بعضی تیراژ کار را با دقت محاسبه کرده و قیمت تمام شده بسیار برایشان اهمیت دارد. تمام این ها در روش چاپ سیلک امکان پذیر است.

تی شرت، کلاه، پرچم،نوت بوک، خود کار، بسته های کادو علاوه بر طرح های چاپی قبلی است که به طور خاص نام بردیم و با چاپ سیلک انجام پذیر است

انواع مرکب در چاپ سیلک

جوهر مورد استفاده برای چاپ سیلک، چسبناک تر از جوهر استاندارد است و دارای خواص متنوع دیگری برای برآورده کردن خواسته ها و انتظارات مختلف فرآیند چاپ است. رایج ترین جوهرهای مورد استفاده برای سیلک، جوهر پلاستیزول مبتنی بر روغن، جیر پایه آب، تخلیه و جوهر انبساط کننده است. افرادی که علاقه مند به جوهر سازگار با محیط زیست هستند می توانند از انواع بدون پی وی سی و فتالات استفاده کنند.

جوهر پلاستیزول(PLASTISOL INK)

اکثر افرادی که در زمینه چاپ سیلک فعالیت می کنند تمایل دارند از جوهر Plastisol استفاده کنند. ضخیم، بادوام، همه کاره است و جزئیات گرافیکی واضحی را ارائه می دهد. جوهر Plastisol همچنین به راحتی مخلوط می شود، ماندگاری بالایی دارد، به طور گسترده در دسترس است، در طیف گسترده ای از رنگدانه ها موجود است و با طیف گسترده ای از روش ها، تجهیزات و طرح های چاپ سیلک به خوبی سازگار است. همچنین می تواند برای مدت طولانی بدون خشک شدن بر روی شابلون بماند.

چگالی بالای این نوع جوهر از چروکیدگی آن جلوگیری می کند و ویسکوزیته کم آن به آن اجازه می دهد تا با چاپ های نرم تر به خوبی کار کند. همچنین براقیت کم و صافی را ارائه می دهد. جوهر پلاستیزول برای خشک شدن نیاز به حرارت دهی دارد.

جوهر بر پایه آب(WATER-BASED INK)

برخی از افراد جوهر مبتنی بر آب را ترجیح می دهند، زیرا به جای اینکه مانند پلاستیزول روی آن بنشیند، به الیاف پارچه ای که روی آن استفاده می شود رنگ می دهد. این به چاپ سیلک حالت نرمی نسبت به چاپ هایی که با جوهر Plastisol ساخته شده اند، می دهد. برخی افراد معتقدند که این کار به چاپ احساس محکم تری نیز می دهد. به علاوه، استفاده از جوهرهای مبتنی بر آب حتی برای تکنسین های بدون تجربه یا مهارت بسیار آسان است.

با این حال، خشک شدن آن در شرایط مرطوب ممکن است زمان بیشتری طول بکشد و ممکن است نیاز به استفاده از منبع گرما باشد. این نوع جوهر نیمه شفاف است و ممکن است نیاز به تطبیق رنگ سفارشی برای ایجاد ظاهری یکنواخت در سراسر لباس داشته باشد. همچنین ممکن است به صفحه توری با تعداد بالا و یک کندکننده برای جلوگیری از روانی رنگ( شره کردن) در طرح نیاز داشته باشد.

جوهر تخلیه(DISCHARGE INK)

جوهر تخلیه در دو نوع Plastisol و پایه آب موجود است. هنگام استفاده از جوهر تخلیه، جوهر رنگ پارچه را پاک می کند و رنگدانه خود را جایگزین آن می کند. این امر جوهر تخلیه را برای افرادی که با 100% با پارچه و اجناس پنبه ای کار می کنند، انتخابی محبوب می کند. برای اینکه پارچه های ابریشمی که با این جوهر چاپ شده اند؛ به طور کامل خشک شوند، لازم است از منبع حرارت استفاده شود.

استفاده از این نوع جوهر به تخصص نسبتاً بالایی نیاز دارد.
نوع جوهری که باید برای چاپ سیلک خود انتخاب کنید به عوامل مختلفی بستگی دارد. این موارد شامل نوع کاربرد، محدودیت های فضا، نگرانی های زیست محیطی، محدودیت های اقتصادی و اهداف نهایی شما می شود. جوهر مبتنی بر آب به دلیل شهرت دوستدار محیط زیست؛ محبوبیت زیادی پیدا کرده است. جوهرهای پلاستیزول جدید در حال توسعه هستند تا از نظر زیست محیطی نیز ایمن باشند.

جمع بندی

چاپ سیلک یا سیلک اسکرین را هنرمندان و اهل صنعت چاپ،استفاده می کنند. در چاپ شو با بهترین نوع کیفیت در رنگ ها و بهترین دستگاه ها؛ انواع سفارش های شما را چاپ می کنیم. این مطلب بسیار خلاصه به این بخش از صنعت چاپ شو پرداخت، ولی سعی شد به صورت خلاصه و یگانه اطلاعات را با تصاویر برایتان نمایش دهد.