دستگاه چاپ ملخی را اگر در یک کلمه بخواهیم معرفی کنیم، باید بگوییم: مطمئن ترین رفیق یک چاپخانه دار سنتی.
دستگاهی که به ظاهر ساده است، اما هر چاپخانه داری به محض خراب شدنش تازه میفهمد که چقدر به آن وابسته بوده.
چاپ ملخی از دوران چاپ سربی و حروفچینی دستی آمده و تا الان دوام آورده است. دلیلش فقط یک چیز است:
ساختارش مثل تانک مقاوم است و با وجود قدیمی بودن هنوز در کارهایی که نیاز به ضربه، فشار و دقت نقطه ای دارند بی رقیب است.
اگر یک چاپخانه را مثل یک بدن تصور کنیم، دستگاه چاپ ملخی مثل یک قلب قدیمی اما سالم است که آرام آرام اما بی وقفه کار میکند.
نه رم، نه سنسور، نه صفحه دیجیتال و نه هزار دردسر جدید…
فقط یک حرکت رفت و برگشتی قوی و قابل اعتماد.
برای دسترسی به چاپخانه های افست، چاپخانه های دیجیتال و چاپخانه های چاپ ریسو روی عبارت مورد نظر کلیک بفرمایید.
مزایا و معایب، ویژگی و محدودیت دستگاه چاپ ملخی
مزایای دستگاه چاپ ملخی
1. فشار ضربه ای فوق العاده قوی
فشاری که دستگاه چاپ ملخی تولید میکند، حتی خیلی از دستگاه های جدید هم نمیتوانند تکرار کنند.
برای همین طلاکوب، برجسته سازی، چاپ روی مقوا و دایکات سبک را به نحو احسن انجام میدهد.
2. تعمیر و نگهداری تقریبا مجانی
هزینه نگهداری چاپ ملخی چیزی در حد یک موتورسیکلت قدیمی است!
روغن کاری روزانه، تنظیم فشار، بررسی تسمه… تمام شد.
3. طول عمر عجیب
بسیاری از دستگاه های ملخی موجود در ایران 40 تا 70 سال سن دارند و هنوز کار میکنند.
این در دنیای ماشین آلات یک رکورد است.
4. کم جا و خوش استایل برای هر چاپخانه
در مقایسه با افست یا دستگاه های دیجیتال، ملخی فضای کمی میگیرد و تقریبا در هر چاپخانه ای جا میشود.
5. مناسب تیراژ پایین با هزینه ناچیز
وقتی قرار است 200 کارت یا 50 برگ شماره بخورند، روشن کردن افست یک شوخی است.
ملخی دقیقا برای همین موقعیت ها خلق شده.
معایب دستگاه چاپ ملخی
1. سرعت پایین
اگر تیراژ بالاست، باید با ملخی خداحافظی کرد.
2. عدم توانایی در چاپ چندرنگ
رجیستر دقیق ندارد و برای چهاررنگ مناسب نیست.
3. وابستگی شدید به مهارت اپراتور
خروجی خوب فقط از یک استادکار ملخی ساخته برمی آید.
4. ابعاد محدود
فرمهای بزرگ را ساپورت نمیکند.
ویژگی های دستگاه چاپ ملخی
- سیستم ضربی مستقیم با دقت بالا
- انتقال نیرو توسط اهرم و میل لنگ
- توانایی نصب کلیشه های مختلف
- عملکرد کاملا مکانیکی و بدون دردسر الکترونیک
- قدرت چاپ روی کاغذ تا 600 گرم
- کالیبراسیون فشار ساده و دقیق
- قابلیت تحمل کارهای سخت مثل طلاکوب برجسته
این دستگاه برای محیطی ساخته شده که ممکن است گردوغبار بالا باشد، برق نوسان داشته باشد یا اپراتور هر ساعت عوض شود!
محدودیت های دستگاه چاپ ملخی
- سرعت پایین (بسته به مدل بین 400 تا 1200 ضربه در ساعت)
- عدم مناسب بودن برای چاپهای حساس چندرنگ
- عدم سازگاری با فرمهای خیلی بزرگ
- نیاز به تجربه برای تنظیم فشار
- سرعت پایین تر در دایکات نسبت به دستگاه های تخصصی
ولی باید انصاف داشت:
این محدودیت ها مربوط به کارهایی است که اصلا حوزه تخصص چاپ ملخی نیست.
طرز کار دستگاه چاپ ملخی؛ چرخه ای ساده اما کاملا مهندسی
طرز کار چاپ ملخی شاید به نظر ساده بیاید، اما پشت همین سادگی دقت عجیبی وجود دارد.
چرخه کامل:
- کاغذ روی میز ورودی قرار میگیرد
- صفحه متحرک با حرکت ضربه ای بسته میشود
- کلیشه به سطح کاغذ میچسبد و اثر خود را میگذارد
- صفحه باز میشود
- کاغذ از میز خروجی برداشته میشود
به همین سادگی!
و همین سادگی راز ماندگاری است.
ساختار دستگاه چاپ ملخی؛ آناتومی یک دستگاه آماده
- شاسی آهنی سنگین (پایه مقاومت فوق العاده)
- صفحه ثابت چاپ
- صفحه متحرک یا همان ملخ
- سیستم میل لنگ برای انتقال نیرو
- موتور 1 تا 2 اسب
- تسمه و چرخ طیار بزرگ
- جایگاه نصب کلیشه
- پیچ تنظیم فشار
- میز خوراک و میز تحویل
در بیشتر دستگاه ها، اگر یکی از این قطعات بشکند به راحتی قابل تعمیر است.
انواع دستگاه چاپ ملخی موجود در ایران و جهان
1. نوع دستی قدیمی
بدون موتور، مخصوص چاپهای خیلی ساده.
2. نوع برقی (معمول ترین در ایران)
موتور دار، پرفروش ترین، بهترین انتخاب برای کارهای روزمره.
3. نیمه اتومات
دارای تغذیه ورق، مناسب تیراژ متوسط.
4. دستگاه چاپ ملخی ویژه طلاکوب
پرفشار تر، مناسب فویل و برجسته سازی.
مقایسه دستگاه چاپ ملخی با افست، ریسو و دیجیتال
چاپ ملخی vs افست
- ملخی مناسب تیراژ کم
- افست مناسب تیراژ بالا
- ملخی برای طلاکوب گزینه عالی
- افست برای چاپ چهاررنگ
چاپ ملخی vs ریسو
- ریسو تک رنگ و سریع
- ملخی دقیق و قابل اعتماد برای کارهای ظریف
چاپ ملخی vs دیجیتال
- دیجیتال برای خروجی تمام رنگ
- ملخی برای برجسته و طلاکوب
- دیجیتال سرعت بالا
- ملخی هزینه کمتر در واحد کار
| ویژگی | چاپ ملخی | افست | ریسو | دیجیتال |
|---|---|---|---|---|
| سرعت | کم | بسیار بالا | بالا | بالا |
| چاپ چندرنگ | ندارد | عالی | ضعیف | عالی |
| هزینه | بسیار کم | زیاد | کم | متوسط |
| کاربرد اصلی | طلاکوب، برجسته، تیراژ پایین | چاپ عمومی و چهاررنگ | تک رنگ سریع | رنگی سریع و تیراژ متوسط |
| مهارت موردنیاز | بالا | متوسط | کم | کم |
| تیراژ مناسب | تا حدود 2000 عدد | از 2000 تا چندصد هزار | از 1000 تا 20000 | از 1 تا 5000 |
برندها و مدلهای دستگاه چاپ ملخی در ایران و خارج
برندهای خارجی معتبر:
- Heidelberg
- Kluge
- Chandler & Price
مدلهای 20×25، 25×35 و 30×40 رایج ترین مدلهای موجود در ایران هستند.
برندهای ایرانی:
بیشتر نمونه های ایرانی بازسازی شده هیدلبرگ هستند.
نگهداری، سرویس، تعمیرات و هزینه های دستگاه چاپ ملخی
سرویس های ضروری:
- روغن کاری روزانه
- بررسی موتور
- چک کردن پیچ تنظیم فشار
- نظافت صفحه ها
- رگلاژ ماهیانه
خرابی های رایج:
- لقی صفحه
- خرابی تسمه
- تنظیم نبودن فشار
- خرابی موتور
هزینه تعمیر:
بین 1 تا 7 میلیون بسته به مشکل.
چطور بهترین دستگاه چاپ ملخی بخریم؟ نکات طلایی
- صفحه نباید تاب داشته باشد
- تست برجسته انجام شود
- تست طلاکوب انجام شود
- موتور بی صدا باشد
- ضرب دستگاه بدون لرزش باشد
- لقی صفحه حداقل باشد
- شاسی جوش نخورده باشد
- صفحه متحرک بدون موج باشد
اینها نکاتی هستند که چاپخانه داران قدیمی بعد از سالها تجربه یاد گرفته اند.
